Przejdź do treści

Jak rozpoznać i pomóc osobie, która bierze narkotyki?

Czas czytania: 5 minut

Narkotyki to substancje, które wpływają na funkcjonowanie mózgu i organizmu, wywołując zmiany w świadomości, nastroju, percepcji i zachowaniu. Ich nadużywanie może prowadzić do uzależnienia, problemów zdrowotnych, społecznych i prawnych. Jeśli podejrzewasz, że ktoś bliski ci bierze narkotyki, może być to trudna i bolesna sytuacja. Możesz czuć się zaniepokojony, zły, zraniony lub bezradny. Jednak istnieją sposoby, aby rozpoznać oznaki, nawiązać kontakt z osobą uzależnioną i pomóc jej znaleźć pomoc.

Jakie są oznaki narkotyzowania?

Oznaki narkotyzowania mogą być różne w zależności od rodzaju, ilości i częstotliwości zażywania narkotyków, a także od indywidualnych cech osoby. Niektóre objawy mogą być bardziej widoczne, inne  ukryte lub tłumaczone innymi przyczynami. Niektóre z najczęstszych oznak to:

  • Zmiany w wyglądzie fizycznym, takie jak: utrata lub przyrost masy ciała, zaniedbanie higieny osobistej, podkrążone lub zaczerwienione oczy, rozszerzone lub zwężone źrenice, blada lub żółta skóra, siniaki, zadrapania lub ukłucia igłą.
  • Zmiany w zachowaniu, takie jak: kłamstwo, kradzież, manipulowanie, izolowanie się, unikanie kontaktu wzrokowego, utrata zainteresowań, spadek wydajności w pracy lub szkole, nadmierna senność lub pobudzenie, drażliwość, agresja, depresja, lęk, paranoja lub halucynacje.
  • Zmiany w zdrowiu, takie jak: nudności, wymioty, biegunka, bóle głowy, bóle mięśni, drgawki, zaburzenia snu, apetytu lub seksualne, problemy z oddychaniem, sercem, wątrobą, nerkami lub układem odpornościowym, infekcje, zapalenie żył, zapalenie wątroby, HIV lub AIDS.

Nie wszystkie te oznaki muszą występować jednocześnie lub w tym samym stopniu. Niektóre z nich mogą być również spowodowane innymi czynnikami, takimi jak stres, choroba, zmęczenie czy problemy osobiste. Dlatego ważne jest, aby nie wyciągać pochopnych wniosków, ale obserwować i sprawdzać sytuację.

Jak rozmawiać z osobą, która bierze narkotyki?

Rozmowa z kimś, która bierze narkotyki, może być trudna i stresująca. Osoba uzależniona może być w zaprzeczeniu, obronie, złości lub wstydzić się swojego problemu. Może też nie chcieć lub nie widzieć potrzeby zmiany. Dlatego ważne jest, aby przygotować się do rozmowy i postępować w następujący sposób:

  • Wybierz odpowiedni czas i miejsce. Nie próbuj rozmawiać, gdy osoba jest pod wpływem narkotyków, zmęczona, zajęta lub w złym nastroju. Znajdź spokojne i prywatne miejsce, gdzie nikt wam nie będzie przeszkadzać ani podsłuchiwać.
  • Wyraź swoje uczucia i troskę. Powiedz, że kochasz ją i martwisz się. Nie oceniaj, nie krytykuj, nie oskarżaj ani nie dramatyzuj. Skup się na faktach i konkretnych przykładach, jak narkotyki wpływają na jej życie i waszą relację.
  • Słuchaj i uszanuj jej opinie. Nie zakładaj, że wiesz, co czuje, myśli lub potrzebuje. Pozwól jej wyrazić swoje spojrzenie na problem, zrozumieć jej motywy i obawy. Nie przerywaj, nie bagatelizuj, nie zaprzeczaj ani nie kłóć się z nią. Staraj się być empatycznym i otwartym.
  • Zachęcaj do szukania pomocy. Poinformuj o dostępnych opcjach leczenia i wsparcia. Nie zmuszaj, nie groź, nie szantażuj ani nie manipuluj. Pozostaw jej wybór i odpowiedzialność za swoje działania. Pokaż, że jesteś gotowy jej pomóc i wesprzeć w procesie zdrowienia.

Na co zwracać uwagę?

Rozmowa z osobą, która bierze narkotyki, to tylko pierwszy krok. Aby pomóc jej pokonać uzależnienie, należy zwracać uwagę na kilka rzeczy:

  • Nie lekceważ problemu. Uzależnienie to poważna i przewlekła choroba, która wymaga profesjonalnej pomocy. Nie licz na to, że sama z siebie przestanie brać narkotyki, że to tylko faza lub że wystarczy silna wola. Nie ignoruj lub bagatelizuj oznak, nie tłumacz lub nie usprawiedliwiaj zachowania osoby uzależnionej.
  • Nie wspieraj uzależnienia. Nie dawaj jej pieniędzy, nie kupuj narkotyków, nie pożyczaj samochodu, nie kryj przed prawem, nie kłam za nią, nie przejmuj jej obowiązków. Nie zgadzaj się na niewłaściwe lub niebezpieczne zachowania, nie toleruj przemocy, kradzieży, oszustwa czy zdrady. Nie pozwól, aby osoba uzależniona wykorzystywała cię lub szkodziła.
  • Nie zapominaj o sobie. Pomaganie osobie uzależnionej może być wyczerpujące i stresujące. Nie poświęcaj swojego zdrowia, szczęścia, pracy, rodziny czy hobby. Dbaj o swoje potrzeby fizyczne, emocjonalne i duchowe. Szukaj wsparcia u innych ludzi, którzy rozumieją twoją sytuację. Dołącz do grupy samopomocy, skorzystaj z terapii lub poradnictwa.

Jak pomóc osobie, która bierze narkotyki?

Pomoc osobie, która bierze narkotyki, nie jest łatwa ani szybka. Wymaga cierpliwości, wytrwałości, zaangażowania i współpracy. Oto kilka sposobów, jak możesz pomóc osobie uzależnionej:

  • Bądź obecny i zaangażowany. Pokaż, że nie jest sama, że się o nią troszczysz, że jest dla ciebie ważna i chcesz jej pomóc. Nie oceniaj, nie krytykuj, nie wyśmiewaj, nie zniechęcaj ani nie groź jej. Słuchaj z uwagą, empatią i szacunkiem. Zadawaj otwarte pytania, które pomogą wyrazić uczucia, myśli, potrzeby i obawy. Zachęcaj do dzielenia się swoimi doświadczeniami, problemami i sukcesami. Dziel się swoimi uczuciami, obawami i nadziejami. Bądź szczery, konsekwentny i wiarygodny. Nie dawaj fałszywych obietnic, nie kłam, nie manipuluj ani nie zdradzaj zaufania. Bądź przyjacielem, partnerem, rodzicem, rodzeństwem, dzieckiem, nauczycielem, kolegą, mentorem, kimkolwiek jesteś dla tej osoby.
  • Pomóż znaleźć profesjonalną pomoc. Nie próbuj samodzielnie leczyć osoby uzależnionej, ponieważ może to być niebezpieczne, nieskuteczne lub szkodliwe. Zamiast tego, zachęcaj do skorzystania z pomocy specjalistów, którzy mają odpowiednią wiedzę, doświadczenie i zasoby do leczenia uzależnienia. Pomóż znaleźć odpowiedni program leczenia, który będzie dostosowany do jej indywidualnych potrzeb, preferencji i możliwości. Możesz skorzystać z narzędzi internetowych, takich jak [katalog ośrodków leczenia uzależnień] lub [test uzależnienia], aby uzyskać więcej informacji i porad. Możesz też zadzwonić na [telefon zaufania dla osób uzależnionych i ich bliskich], aby porozmawiać z konsultantem, który pomoże ci wybrać najlepszą opcję leczenia. Możesz też towarzyszyć na pierwszej wizycie, jeśli się zgodzi, aby ją wesprzeć i zachęcić.
  • Wspieraj w procesie leczenia. Leczenie uzależnienia jest długim i trudnym procesem, który wymaga zaangażowania, motywacji, zmiany nawyków, radzenia sobie ze stresem, pokonywania kryzysów, napadów, nawrotów i innych wyzwań. Osoba uzależniona potrzebuje wsparcia i zachęty, aby kontynuować leczenie i utrzymać abstynencję. Możesz wspierać na różne sposoby, takie jak: Uczestnicz w leczeniu rodzinnym lub partnerskim, jeśli jest taka możliwość. Leczenie to polega na wspólnym spotykaniu się z terapeutą, który pomoże wam poprawić komunikację, zrozumienie, zaufanie i współpracę w relacji. Leczenie to pomoże wam również rozwiązać konflikty, problemy i traumy, które mogły wpłynąć na uzależnienie osoby lub na waszą relację.
  • Pomóż znaleźć i utrzymać zdrowy styl życia. Zaproponuj wspólne aktywności, które będą dla niej przyjemne, relaksujące, satysfakcjonujące i zdrowe, takie jak spacer, jazda na rowerze, kino, teatr, muzeum, koncert, sport, hobby, wolontariat, medytacja, joga, czytanie, nauka, podróżowanie, gotowanie, ogród, zwierzęta. Pomóż unikać sytuacji, miejsc, osób i bodźców, które mogą wywołać chęć sięgnięcia po narkotyk, takich jak stres, nuda, samotność, złość, smutek, presja, pokusa, wspomnienia, dawne towarzystwo, ulubione bary, kluby, sklepy. Pomóż znaleźć i stosować zdrowe sposoby radzenia sobie z emocjami, problemami i trudnościami, takie jak rozmowa, pisanie, rysowanie, śpiewanie, taniec, śmiech, płacz, modlitwa, wdzięczność, afirmacja, wybaczenie, prośba o pomoc, oferowanie pomocy.
  • Pomóż znaleźć i dołączyć do grupy wsparcia. Grupa wsparcia to zespół osób, które mają podobne problemy z uzależnieniem i które spotykają się regularnie, aby dzielić się swoimi doświadczeniami, uczuciami, radami i wsparciem. Grupa wsparcia może być prowadzona przez profesjonalistę lub przez osoby z doświadczeniem w leczeniu uzależnienia. Grupa wsparcia może pomóc osobie uzależnionej w utrzymaniu abstynencji, radzeniu sobie z napadami i nawrotami, budowaniu poczucia wspólnoty, tożsamości i celu, nauce nowych umiejętności i strategii, wzmacnianiu wiary i nadziei.

Gdzie szukać pomocy?

Jeśli potrzebujesz pomocy w związku z problemem z narkotykami, zarówno własnym, jak i bliskiej osoby, nie wahaj się jej szukać. Nie jesteś sam i nie musisz sam zmagać się z tym problemem. Istnieje wiele źródeł pomocy, które możesz wykorzystać, takich jak:

  • Telefon zaufania dla osób uzależnionych i ich bliskich. Jest to bezpłatna, anonimowa i całodobowa linia telefoniczna, na którą możesz zadzwonić, aby porozmawiać z konsultantem, który wysłucha cię, doradzi ci, pomoże ci znaleźć pomoc i wsparcie. Numer telefonu to [800 199 990].
  • Ośrodki leczenia uzależnień. Są to placówki, w których możesz skorzystać z profesjonalnej pomocy w leczeniu uzależnienia, zarówno ambulatoryjnej, jak i stacjonarnej. W ośrodkach leczenia uzależnień możesz liczyć na pomoc lekarzy, psychologów, terapeutów, pielęgniarek, socjoterapeutów i innych specjalistów, którzy zastosują odpowiednie metody i techniki leczenia, takie jak detoksykacja, farmakoterapia, psychoterapia, terapia grupowa, terapia rodzinna, itd.